Onder de grond in de tuin zijn er allerlei diertjes. Je ziet ze niet allemaal met het blote oog, maar ze zijn erg belangrijk in je tuin. Ze zetten namelijk afgestorven planten om tot stoffen voor je andere planten in de tuin om te groeien. Wanneer de aarde van je tuin te weinig plantmateriaal of compost heeft, eten deze diertjes levende planten op. Daarom is het belangrijk om je tuin te voorzien van een rijke laag compost. Compost (humus) kun je zelf maken, door een composthoop te maken in je tuin.

Na het lezen van dit artikel weet je: Hoe je een compostbak maakt | Wat er op de composthoop mag en wat niet | Hoe lang het duurt voordat de hoop composteert | Wat een composthoop nodig heeft | Slimme tips en tricks voor jouw composthoop

Lees ook: Van januari tot en met december tuinieren: tips voor het hele jaar buiten bezig

Hoe maak je een compostbak?

Een compostbak moet een open constructie zijn, waar de lucht aan alle kanten van de hoop erbij kan. Door voldoende zuurstof rot de composthoop niet. Maak je compostbak niet te dicht bij het terras, maar liever in een hoekje van de tuin waar halfschaduw is, zodat de composthoop ook in de zomer een beetje vochtig blijft. Zorg ook dat er beschutting is, zoals een boom. Een beetje water dat in de compostbak valt is niet erg, maar door te veel water ontstaat er zuurstofgebrek in de composthoop. Je kunt een kant-en-klare compostbak kopen, of er eentje zelf maken. Een compostbak maak je van gaas, pallets of van een oude vuilnisbak. De compostbak moet minimaal 1,5 meter breed, lang en hoog zijn.

➡️ Een compostbak maken van gaas

Voor het maken van een compostbak van gaas heb je tuinpalen, gaas en binddraad nodig. Qua gereedschap houd je een spade, kniptang en voorhamer bij de hand. Je slaat eerst de palen in de grond op de vier hoeken waar je de compostbak wilt. Vervolgens maak je gleuven aan de achterkant en zijkanten van 15 centimeter diep tussen de palen. Het gaas maak je met binddraad vast rondom de palen, waarbij je de onderkant van het gaas in de gleuven laat vallen. Je hebt de keuze om de voorkant van de compostbak open te laten of af te sluiten met gaas.

➡️ Een compostbak maken van oude pallets

Heb je nog ergens oude pallets liggen? Maak daar dan een compostbak van. Je hebt vier pallets nodig die even hoog zijn, 2 scharnieren, houtschroeven, een grendel met oogje en 4 hoekijzers. Met een schroefboormachine schroef je de pallets met hoekijzers aan elkaar om de zijkanten en achterkant te maken. Zet aan elke onder- en bovenkant een hoekijzer vast. De laatste pallet bevestig je aan de voorkant met scharnieren en een grendel, zodat de compostbak een deur heeft die je open en dicht doet.

©airborne77 - stock.adobe.com

➡️ Een compostbak maken van een oude vuilnisbak

Van een oude vuilnisbak kun je makkelijk een kleinere compostbak maken, voor op het balkon bijvoorbeeld. Je hebt alleen nog een boor nodig om in de vuilnisbak veel gaten te boren in de zijkanten en de onderkant. Zet de vuilnisbak op een verhoging, waardoor er ook zuurstof bij de onderkant van de bak komt.

Wat je wel en niet op de composthoop mag gooien

Je mag niet alles wat je normaal gesproken in de gft-bak gooit op de composthoop gooien. Hieronder vind je een handig schema wat je wel en niet op de composthoop mag gooien. Zorg dat de hoop gevarieerd is, door zowel vochtige als droge materialen erop te gooien. Net als slappe en stevige, grove en fijne materialen. Een goede balans tussen koolstofrijke materialen, zoals snoeihout, bladeren, zaagsel en stro en stikstofrijke materialen, zoals gras, tuinafval en mest is belangrijk.

Zo lang duurt het om compost te maken

Begin het liefst in de lente al met het maken van een composthoop. In de lente werken wormen en andere beestjes efficiënter dan in de winter. Wanneer je de composthoop maakt in de lente, heb je na een half jaar compost. Schep de hoop ieder jaar goed om en verspreid in het voorjaar de compost over de grond. Begin je pas in de herfst met je composthoop? Reken er dan op dat de hoop pas na een jaar geschikt is als humus voor je tuin.

Dit heeft een composthoop nodig

Een composthoop heeft ten eerste variatie nodig. Als je er vaak een bepaald soort afval op gooit, composteert de hoop minder goed. Daarnaast is de temperatuur ook erg belangrijk. Vanbinnen moet de composthoop 60 °C zijn. Hierdoor ontstaan er geen schadelijke ziektekiemen in je composthoop. Te warm is ook weer niet goed, omdat dan bepaalde bestanddelen sterven. Wil je het composteerproces versnellen? Leg dan wat kant-en-klare humus onderop de composthoop. Hierdoor verspreid je de benodigde bestanddelen sneller.

Het is ook belangrijk dat je een juiste mix krijgt aan droge en vochtige lagen. Breng daarom als bodem eerst een laag van 20 centimeter aan van gras, verwelkte bloemen, klein houtafval, stro, houtwol en plantenkluiten met wat aarde. Leg er nu een laagje van 5 centimeter op van kant-en-klare humus of tuinaarde. En nu kun je beginnen met het weggooien van materialen die je op de composthoop mag gooien. Werk hierbij in lagen van organisch afval en groen afval, kleine takken en stro. Qua vochtigheid moet de composthoop vanbinnen aanvoelen als een uitgeknepen spons.

©larisikstefania - stock.adobe.com

Het heeft even geduurd voordat de aangekondigde beeldgenerator voor Paint daadwerkelijk in Nederland en België beschikbaar werd. Nu zien we de knop in het basisprogramma voor afbeeldingen staan, en dit kun je ermee.

Credits

Microsoft Paint heeft in Windows 11 een bijzonder krachtige tekst-naar-afbeelding-generatietool gekregen. Voorheen stond hij bekend als Cocreator, nu gaat de AI-generator onder de naam Image Creator door het leven. Je vindt de knop bovenaan in de knoppenbalk naast de knop Lagen, die eveneens aan de nieuwe Paint-versie is toegevoegd. Image Creator is een functie, gebaseerd op het bekende Dall-E-model, die ook beschikbaar is in de Copilot-app van Windows 11.

Je kunt niet oneindig veel afbeeldingen door middel van een tekstprompt genereren. Microsoft 365 Personal- en Gezinsabonnees krijgen zestig AI-credits per maand en iedere afbeelding die je genereert kost één credit. Wanneer je nog vijf credits overhebt, ontvang je een melding. Aan het begin van iedere maand worden de credits automatisch aangevuld. Extra AI-tegoed kun je kopen door je te abonneren op Copilot Pro.

De knop naar Image Creator zit tussen de kleuren en het Lagen-pictogram.

Tekstopdracht

De leukste eigenschap van Paint Image Creator is de eenvoud. Klik op de knop, waarna je in de rechterbalk een tekstprompt typt in het vak Beschrijf wat u wilt maken. Formuleer zo helder mogelijk wat je wilt hebben. Hoe nauwkeuriger de prompt, hoe beter het resultaat wordt. In het rechtermenu vind je het onderdeel Een stijl kiezen. Je hebt de keuze uit Houtskool, Ink Sketch, Waterverf, Olieverfschilderij, Digitale kunst, Fotorealistisch, Anime en Pixel Art. De keuze Fotorealistisch is vaak handig, omdat hiermee afbeeldingen worden geproduceerd die er behoorlijk echt uitzien. Achteraf kun je er toch nog filters op loslaten. Zodra je een keuze hebt gemaakt, klik je op de knop Maken. Deze actie verbruikt onmiddellijk een AI-credit.

Selecteer een van de acht stijlen.

Varianten

De uitvoer verschijnt in het rechtermenu onder Varianten verkennen. Zodra je op een van de varianten klikt, wordt de afbeelding zichtbaar in het werkvlak van Paint. Houd het canvas groot om de uitvoer gemakkelijk op te slaan. Je mag deze afbeelding rechtenvrij gebruiken, maar Paint genereert automatisch Content credentials waardoor bezoekers toch kunnen zien dat de afbeelding gemaakt is met behulp van AI-software.

Verken de drie varianten.

De Boox Go Color 7 Gen II moet de compacte kleur-e-reader naar een hoger niveau tillen. Met Android 13, stylus-ondersteuning en toegang tot talloze apps lijkt het een veelzijdige upgrade ten opzichte van de eerste generatie. Maar wie hoopt op een spectaculair verschil, ontdekt al snel dat de verbeteringen bescheiden zijn en dat oude minpunten nog steeds aanwezig zijn.

Qua uiterlijk heeft Onyx weinig aangepast. De Gen II is net zo licht en handzaam als zijn voorganger, weegt nog steeds rond de 190 gram en ligt dankzij de matte achterkant prettig in de hand. De brede rand rondom het scherm blijft een slimme keuze, zodat je het apparaat stevig kunt vasthouden zonder per ongeluk het scherm aan te raken. De bladerknoppen lijken iets beter geplaatst en klikken overtuigender dan bij de Gen I, maar het blijft een nuanceverschil. Het formaat is precies in balans: groot genoeg om comfortabel te lezen, maar compact genoeg om gemakkelijk mee te nemen. Dat maakt het een van de grootste troeven van deze serie.

Kleuren overtuigen nog steeds niet

Het 7-inch scherm gebruikt de Kaleido 3-technologie, met 4096 kleuren op 150 ppi en 300 ppi voor zwart-wit. In de praktijk oogt het kleurbeeld nog steeds erg zacht, flets en wollig, met een lichte gelige zweem die vooral opvalt bij bepaalde achtergrondkleuren. Voor strips en grafieken is het prima, maar het haalt het niet bij zelfs de goedkoopste tablets. Het contrast blijft lager dan bij een zwart-wit-e-reader en het lichte screendoor-effect (waarbij je het fijne raster van de pixels op een scherm kunt zien, alsof je door een hor of gaas kijkt) is goed zichtbaar. Ghosting, waarbij oude beeldresten kort blijven hangen, is iets minder storend dan bij zijn voorganger, maar nog altijd aanwezig.

©ER | ID.nl

©ER | ID.nl

Leuk voor stripverhalen, maar met beperkingen

Het kleurenscherm van de Boox Go Color 7 Gen II komt het best tot zijn recht bij het lezen van stripverhalen, manga of comics. Illustraties krijgen immers een subtiele kleurdiepte die prettiger is voor de ogen dan de felle gloed van een tablet, en het compacte 7-inch formaat voelt in de hand bijna als een klein stripboekje. Vooral bij traditionele manga werkt dat prima, zeker als je leest via een sideload-app als Tachiyomi of Perfect Viewer, die je zelf als .apk-bestand kunt installeren.

Bij webtoons of andere digitale strips met lange verticale pagina’s merk je echter dat het e-ink-scherm wat moeite heeft: het scrollen is niet altijd vloeiend en het beeld ververst uiteraard niet zo snel als op een lcd- of oled-scherm. Ook blijft de kleurweergave wat gedempt en mist het geheel de levendigheid van een tablet. Ghosting kan bij intensieve beeldwisselingen eveneens zichtbaar blijven, waardoor het apparaat beter presteert bij rustiger, pagina-gebaseerde content dan bij dynamische visuele media.

©ER | ID.nl

Flexibiliteit met een leercurve

De overstap naar Android 13 zorgt voor een stabielere en iets snellere ervaring dan bij de vorige generatie. Het grote voordeel is de vrijheid om via Google Play vrijwel elke lees-app te installeren, van Kindle tot Kobo en Storytel. Zo kun je vanuit één apparaat bij meerdere aanbieders terecht. Daarnaast kun je per app talloze leesinstellingen aanpassen, tot en met het installeren van specifieke lettertypes zoals een dyslexie­vriendelijk font.

Toch zit daar ook een keerzijde aan. Zowel de knoppen als het touchscreen reageren merkbaar trager dan bij conventionele e-readers, en bij complexe apps merk je dat de hardware het eigenlijk maar moeilijk kan bijbenen. Het apparaat voelt daardoor minder direct en soepel aan, zelfs bij simpele handelingen zoals het invoeren van een pincode.

©ER | ID.nl

Android is een kracht én een valkuil

Doordat het apparaat draait op Android 13 kun je zoals hierboven al genoemd via de Play Store vrijwel elke app installeren. Dat opent een deur naar een breed scala aan toepassingen: naast lees-apps zoals Kindle, Kobo en Storytel kun je er ook allerhande educatieve apps, productiviteitstools en zelfs games op zetten.

In theorie maakt dat van de Go Color 7 Gen II een soort mini-tablet met e-ink-scherm. In de praktijk loop je echter al snel tegen de grenzen van de technologie aan. Bewegende beelden, zoals video's, ogen traag en onscherp, en animaties in apps komen schokkerig over. Games werken technisch gezien, maar de reactiesnelheid van het scherm maakt ze eigenlijk onspeelbaar. Ook voelt de interface minder vloeiend aan dan op een echte tablet, waardoor het apparaat het meest tot zijn recht komt als veelzijdige e-reader, en niet als volwaardige vervanger van je iPad of Android-tablet. Houd dat dus in gedachten.

Kijk nou, een stylus!

De grootste vernieuwing is de ondersteuning voor een stylus. Met de Boox InkSense-pen kun je notities maken, documenten annoteren en zelfs illustraties maken (als je daar de juiste app voor installeert). Dat werkt, maar het schrijf-/tekengevoel is wisselend. Palm rejection is niet altijd betrouwbaar, waardoor er soms ongewenste strepen op het scherm verschijnen als je hand erop rust. Daarnaast verliest de pen soms kortstondig contact, waardoor lijnen of delen van letters ontbreken. Voor snelle krabbels of het markeren van tekst voldoet het, maar voor langdurig schrijf- of tekenwerk of precisie-aantekeningen is de Gen II minder geschikt.

Accessoires niet inbegrepen

Wie de Boox Go Color 7 Gen II optimaal wil gebruiken, moet rekening houden met extra kosten. De InkSense-stylus, die nodig is om notities te maken of te tekenen, wordt niet standaard meegeleverd en kost 54,95 euro. Ook de magnetische beschermhoes, geprijsd op 29,95 euro, moet je apart aanschaffen. Die hoes is handig voor bescherming en om de e-reader rechtop te zetten, maar de magneten zijn niet bijzonder krachtig, waardoor het apparaat er vrij gemakkelijk uit kan glijden. Voor wie het complete pakket wil, tikt de totaalprijs dus merkbaar hoger uit dan alleen de aanschaf van het apparaat zelf.

Conclusie: niche-ding voor specifieke gebruikers

De Boox Go Color 7 Gen II is een degelijk apparaat voor wie (een beetje) kleur nodig heeft in een compact formaat, meerdere leesplatforms wil combineren en bereid is tijd te investeren in het instellen van apps en instellingen. De stap vooruit ten opzichte van de Gen I is echter klein. De kleurweergave blijft erg zacht, ghosting is nog steeds aanwezig en de stylus-ervaring wordt beperkt door onnauwkeurigheid en vertraging. Als e-reader voor wie vooral in zwart-wit leest of lekker snel wil kunnen bladeren, zijn er gebruiksvriendelijker en goedkopere alternatieven. En wie denkt hiermee ook meteen een tabletvervanger in huis te halen, zal snel merken dat bewegend beeld en interactieve content (bijvoorbeeld bij het browsen) simpelweg niet prettig werken op e-ink.