Onder de grond in de tuin zijn er allerlei diertjes. Je ziet ze niet allemaal met het blote oog, maar ze zijn erg belangrijk in je tuin. Ze zetten namelijk afgestorven planten om tot stoffen voor je andere planten in de tuin om te groeien. Wanneer de aarde van je tuin te weinig plantmateriaal of compost heeft, eten deze diertjes levende planten op. Daarom is het belangrijk om je tuin te voorzien van een rijke laag compost. Compost (humus) kun je zelf maken, door een composthoop te maken in je tuin.

Na het lezen van dit artikel weet je: Hoe je een compostbak maakt | Wat er op de composthoop mag en wat niet | Hoe lang het duurt voordat de hoop composteert | Wat een composthoop nodig heeft | Slimme tips en tricks voor jouw composthoop

Lees ook: Van januari tot en met december tuinieren: tips voor het hele jaar buiten bezig

Hoe maak je een compostbak?

Een compostbak moet een open constructie zijn, waar de lucht aan alle kanten van de hoop erbij kan. Door voldoende zuurstof rot de composthoop niet. Maak je compostbak niet te dicht bij het terras, maar liever in een hoekje van de tuin waar halfschaduw is, zodat de composthoop ook in de zomer een beetje vochtig blijft. Zorg ook dat er beschutting is, zoals een boom. Een beetje water dat in de compostbak valt is niet erg, maar door te veel water ontstaat er zuurstofgebrek in de composthoop. Je kunt een kant-en-klare compostbak kopen, of er eentje zelf maken. Een compostbak maak je van gaas, pallets of van een oude vuilnisbak. De compostbak moet minimaal 1,5 meter breed, lang en hoog zijn.

➡️ Een compostbak maken van gaas

Voor het maken van een compostbak van gaas heb je tuinpalen, gaas en binddraad nodig. Qua gereedschap houd je een spade, kniptang en voorhamer bij de hand. Je slaat eerst de palen in de grond op de vier hoeken waar je de compostbak wilt. Vervolgens maak je gleuven aan de achterkant en zijkanten van 15 centimeter diep tussen de palen. Het gaas maak je met binddraad vast rondom de palen, waarbij je de onderkant van het gaas in de gleuven laat vallen. Je hebt de keuze om de voorkant van de compostbak open te laten of af te sluiten met gaas.

➡️ Een compostbak maken van oude pallets

Heb je nog ergens oude pallets liggen? Maak daar dan een compostbak van. Je hebt vier pallets nodig die even hoog zijn, 2 scharnieren, houtschroeven, een grendel met oogje en 4 hoekijzers. Met een schroefboormachine schroef je de pallets met hoekijzers aan elkaar om de zijkanten en achterkant te maken. Zet aan elke onder- en bovenkant een hoekijzer vast. De laatste pallet bevestig je aan de voorkant met scharnieren en een grendel, zodat de compostbak een deur heeft die je open en dicht doet.

©airborne77 - stock.adobe.com

➡️ Een compostbak maken van een oude vuilnisbak

Van een oude vuilnisbak kun je makkelijk een kleinere compostbak maken, voor op het balkon bijvoorbeeld. Je hebt alleen nog een boor nodig om in de vuilnisbak veel gaten te boren in de zijkanten en de onderkant. Zet de vuilnisbak op een verhoging, waardoor er ook zuurstof bij de onderkant van de bak komt.

Wat je wel en niet op de composthoop mag gooien

Je mag niet alles wat je normaal gesproken in de gft-bak gooit op de composthoop gooien. Hieronder vind je een handig schema wat je wel en niet op de composthoop mag gooien. Zorg dat de hoop gevarieerd is, door zowel vochtige als droge materialen erop te gooien. Net als slappe en stevige, grove en fijne materialen. Een goede balans tussen koolstofrijke materialen, zoals snoeihout, bladeren, zaagsel en stro en stikstofrijke materialen, zoals gras, tuinafval en mest is belangrijk.

Zo lang duurt het om compost te maken

Begin het liefst in de lente al met het maken van een composthoop. In de lente werken wormen en andere beestjes efficiënter dan in de winter. Wanneer je de composthoop maakt in de lente, heb je na een half jaar compost. Schep de hoop ieder jaar goed om en verspreid in het voorjaar de compost over de grond. Begin je pas in de herfst met je composthoop? Reken er dan op dat de hoop pas na een jaar geschikt is als humus voor je tuin.

Dit heeft een composthoop nodig

Een composthoop heeft ten eerste variatie nodig. Als je er vaak een bepaald soort afval op gooit, composteert de hoop minder goed. Daarnaast is de temperatuur ook erg belangrijk. Vanbinnen moet de composthoop 60 °C zijn. Hierdoor ontstaan er geen schadelijke ziektekiemen in je composthoop. Te warm is ook weer niet goed, omdat dan bepaalde bestanddelen sterven. Wil je het composteerproces versnellen? Leg dan wat kant-en-klare humus onderop de composthoop. Hierdoor verspreid je de benodigde bestanddelen sneller.

Het is ook belangrijk dat je een juiste mix krijgt aan droge en vochtige lagen. Breng daarom als bodem eerst een laag van 20 centimeter aan van gras, verwelkte bloemen, klein houtafval, stro, houtwol en plantenkluiten met wat aarde. Leg er nu een laagje van 5 centimeter op van kant-en-klare humus of tuinaarde. En nu kun je beginnen met het weggooien van materialen die je op de composthoop mag gooien. Werk hierbij in lagen van organisch afval en groen afval, kleine takken en stro. Qua vochtigheid moet de composthoop vanbinnen aanvoelen als een uitgeknepen spons.

©larisikstefania - stock.adobe.com

Bij gewone kledingstomers moet je de stof met één hand straktrekken terwijl je met de andere hand stoomt. Dat betekent dat je kleding ergens moet ophangen – aan een deur, haak of kastknop. De Tefal AeroSteam werkt anders: dankzij de verstelbare zuigkracht wordt de stof automatisch strak getrokken. Hierdoor kun je hem overal gebruiken, ook op plekken waar niets is om je kleding aan op te hangen. Tijd voor een test.

Wanneer grijp je naar een kledingstomer? Meestal is dat als je snel van de kreukels af wilt. Wat dat betreft verrast de Tefal AeroSteam met zijn opwarmtijd: heb je het waterreservoir gevuld en zet je hem aan, dan is hij in 30 seconden gebruiksklaar. Dat zie je (aan het blauwe lichtje dat niet meer knippert) en dat hoor je door een duidelijk geluidssignaal.

Gebruiksgemak

Op het apparaat zitten naast de aan-/uitknop nog twee knoppen: eentje die je indrukt om te beginnen met stomen en eentje waarmee je tussen de drie verschillende standen schakelt: alleen stoom, stoom met zachte zuigkracht en stoom met turbo zuigkracht. Op die zuigkracht komen we verderop nog terug.

Wat betreft de standen is de vuistregel dat hoe delicater de stof, hoe lager de stand die je kiest. Maar dat blijft een beetje uitproberen. Op ons testmateriaal (een kantoenen hemdje, een T-shirt, een overhemd en een linnen blouse) werkte de middelste stand (stoom + zachte zuigkracht) over het algemeen het meest effectief. Alleen bij de linnen blouse hebben we teruggeschakeld naar alleen stomen; doordat de stof van nature ongelijk is (linnenstructuur) vonden we de zuigkracht juist niet handig.

Erg fijn vonden we het lange snoer (2,6 meter), waardoor we genoeg bewegingsvrijheid hadden. Ook het gewicht (1,4 kilo) is prima: het is niet zo dat je na één kledingstuk al een lamme arm hebt van alleen het apparaat omhooghouden. De driehoekige vorm van de zoolplaat is ook prettig: dat maakt het makkelijk om bijvoorbeeld langs knoopjes te stomen.

©AK | ID.nl

Door de vorm van de zoolplaat kun je overal makkelijk bij.

Zuigkracht

Zoals gezegd is de Tefal AeroSteam uitgerust met zuigkracht. Schakel je een van de twee standen waarop dit werkt, dan hoef je in principe zelf de kleding niet meer strak te trekken; dat doet het apparaat dan automatisch. Daar komt wel wat geluid bij kijken, geluid dat in de verte – niet heel vreemd – aan een stofzuiger doet denken. Staat de zuigstand aan, dan zie je inderdaad hoe de stof tegen de zoolplaat wordt gezogen.

Voor het beste resultaat houd je in je vrije hand een hanger met het te stomen kledingstuk erop. Dat geeft je meer vrijheid dan wanneer het kledingstuk aan een hangertje aan de kast hangt. In principe werkt dit goed: je kunt het kledingstuk zo makkelijker draaien of even meer in het licht gaan staan om te kijken of de kreukels overal uit gaan. Daarbij wel een kleine kanttekening: dat geldt vooral voor kleding die niet te zwaar is, zoals een shirtje of een overhemd. Bij het stomen van een spijkerjasje vonden we het zelf toch makkelijker om de jas op de kapstok te laten hangen. Maar dat kan ook gelegen hebben aan ons gebrek aan spierballen…

©AK | ID.nl

Je schakelt makkelijk tussen de verschillende standen.

Resultaat

In totaal hebben we vijf kledingstukken aan de stoomtest onderwerpen: een katoenen hemdje, een dun T-shirt, een wat zwaarder overhemd, een linnen blouse en een spijkerjasje. De beste resultaten bereikten we op het hemdje en op het overhemd. De hardnekkige kreukels die daar in zaten, waren in een mum van tijd verdwenen. Het dunne T-shirt knapte ook behoorlijk op, maar de zuigstand veroorzaakte daar af en toe juist nieuwe kreukels (net zoals dat weleens gebeurt wanneer je aan het strijken bent). Het lukte ons niet om de linnen blouse kreukvrij te krijgen, maar dat heeft vooral te maken met de bobbelige structuur van de stof. Ook met een gewoon strijkijzer zou dit ons niet gelukt zijn.

Aangenaam verrast waren we over de resultaten op het spijkerjasje. Daar hoefden geen kreukels uit, maar omdat het veel gedragen wordt, kon het wel een opfrisbeurt gebruiken. Dat lukte prima, met de turbostand. Na afloop rook het jasje aanmerkelijk frisser dan vóór de behandeling.

©AK | ID.nl

Kleine minpuntjes

Een waterreservoir met een inhoud van 100 milliliter is redelijk gangbaar bij kledingstomers, maar er zijn er ook behoorlijk wat waarin je zo'n 200 milliliter kwijt kunt. Een voorbeeld daarvan is de Philips GC810/20), die qua prijs ongeveer een tientje meer kost dan de AeroSteam. Tefal heeft zelf ook 200 ml-modellen in het assortiment. Wij vinden het daarom jammer dat er bij de AeroSteam is gekozen voor een capaciteit van 100 milliliter. Dat zou volgens Tefal zelf genoeg moeten zijn voor het stomen van ongeveer drie overhemden of vier T-shirts, maar in onze test haalden wij dat niet. We moesten echt een paar keer bijvullen. Nu is het natuurlijk wel zo dat je in het dagelijks gebruik niet je hele was wilt wegwerken (daar heb je je strijkijzer voor), maar waarschijnlijk alleen net dat ene shirtje of jasje kreukvrij wilt maken; dan heb je er wel voldoende aan. Dat bijvullen gaat overigens heel makkelijk en het dopje sluit het reservoir vervolgens lekvrij af.

©AK | ID.nl

Het waterreservoir had wat ons betreft wel wat meer inhoud mogen hebben.

Ook hadden we het fijn gevonden als de AeroSteam ook horizontaal te gebruiken zou zijn (dat maakt het wegwerken van een kreukel soms net wat gemakkelijker), maar dit kan niet. Sterker nog: in de handleiding wordt zelfs expliciet benadrukt dat je de stomer nooit horizontaal mag gebruiken. Maar goed: het is dan ook geen strijkijzer, dus ook hier kunnen we overheen stappen.

Tefal AeroSteam kopen?

Al met al is de Tefal AeroSteam een prima kledingstomer, een mening die ook naar voren komt uit tientallen gebruikersreviews op Kieskeurig.nl.  Zijn snelle opwarmtijd, drie verschillende standen, lange snoer, de zuigkracht en het gebruiksgemak zijn echte pluspunten. Over het algemeen haalt hij kreukels inderdaad snel en makkelijk weg, hoewel bij sommige stoffen, zoals linnen structuur, het resultaat wat minder is. Enige minpunten zijn eigenlijk het feit dat het waterreservoir snel leeg is en dat je hem niet horizontaal kunt gebruiken. Maar dat weegt niet op tegen het gemak waarmee je er snel even een kledingstuk netjes mee maakt of opfrist.

Een Quooker lijkt op het eerste gezicht een gewone kraan, maar wie zo'n systeem eenmaal in huis heeft, wil vaak niet meer zonder. Met één draai of druk komt er direct kokend water uit de kraan. Ideaal voor thee, koken of schoonmaken. Maar hoe werkt zo'n Quooker eigenlijk precies? En wat gebeurt er allemaal onder het aanrecht? In dit artikel lees je er alles over.

Wat is een Quooker?

De naam Quooker is een samentrekking van 'quick cooker' – een snelle manier om kokend water te krijgen. In de basis bestaat het systeem uit twee onderdelen: een speciale kraan op het aanrecht en een reservoir dat onder het aanrecht wordt geplaatst. Sommige modellen leveren naast kokend water ook warm, koud, bruisend of gekoeld water.

Hoewel Quooker een merknaam is, wordt de term vaak gebruikt als soortnaam voor kokendwaterkranen. Toch is het een gepatenteerd systeem dat op een andere manier werkt dan veel van de goedkopere alternatieven.

Het hart van het systeem: het reservoir

Onder het aanrecht bevindt zich het reservoir, dat meestal in een keukenkastje wordt geplaatst. Hierin wordt een voorraad water continu op 110°C gehouden onder druk. Omdat het reservoir is geïsoleerd, blijft de warmte behouden zonder dat er voortdurend veel energie nodig is. Je kunt het vergelijken met een thermosfles, maar dan geavanceerder en onder druk.

Doordat het water boven het kookpunt zit en onder druk wordt bewaard, kookt het pas als het uit de kraan komt. Dat voorkomt borrelend water in het reservoir zelf en maakt het systeem veiliger. Pas zodra je de kraan opent, ontsnapt de druk en wordt het water omgezet in 'echt' kokend water (100 °C).

Zo komt het water uit de kraan

De kraan op het aanrecht is speciaal ontworpen om kokend water veilig te kunnen doseren. Afhankelijk van het model moet je een draai-, druk- of duwbeweging maken, vaak met een extra beveiliging zoals een dubbele druk- en draaibeweging om per ongeluk gebruik te voorkomen. Zodra je de kraan opent, stroomt er direct kokend water uit.

Bij modellen met meerdere functies, zoals de Fusion of Flex, komt koud, warm en kokend water allemaal uit één kraan. Bij een Nordic-model zijn er aparte kranen: één voor gewoon water en één voor kokend water.

©Quooker

Veiligheid voorop

Veiligheid is een belangrijk aandachtspunt bij kokendwaterkranen. De Quooker-kraan heeft een vernevelde straal, waardoor de kans op ernstige brandwonden klein is. De buitenkant van de kraan wordt bovendien niet heet, ook niet bij veelvuldig gebruik. Daarnaast is de kraan vast gemonteerd; hij kan dus niet omvallen. En omdat het water constant op 110°C  gehouden wordt, is er ook geen kans op legionella. Tot slot zorgt de bediening (drukken en draaien) ervoor dat de kans dat iemand per ongeluk kokend water aftapt, klein is. En waar we 'iemand' zeggen, bedoelen we natuurlijk ook kinderen! Ook zie je aan de gekleurde ring of je met kokend water te maken hebt: rood = heet!

©Quooker | Inga Powilleit

Energieverbruik en efficiëntie

Op het eerste gezicht lijkt het energieverslindend om continu water op 110°C te houden. Maar door de goede isolatie verbruikt het reservoir verrassend weinig stroom: gemiddeld zo'n 10 watt in stand-by. Daarmee is het systeem zuiniger dan het meerdere keren per dag aanzetten van een waterkoker, zeker in huishoudens waar veel gebruik wordt gemaakt van heet water. Ter vergelijking: een Quooker verbruikt in 170 minuten stand-by ongeveer evenveel energie als een waterkoker in 1 minuut. Het totale jaarverbruik ligt op ongeveer 511 kWh voor een gemiddeld gezin; naast het verbruik in stand-by moet je natuurlijk ook rekening houden met de stroom die nodig is om steeds nieuw water op te warmen.

Bij sommige modellen kun je een Quooker ook combineren met een zogenaamde COMBI of COMBI+ boiler. Daarmee levert het systeem niet alleen kokend water, maar ook direct warm water voor bijvoorbeeld de keukenkraan. Dat voorkomt wachttijd en verspilling van water terwijl je wacht op warm water uit de cv-ketel.

Samenvattend

Een Quooker werkt op basis van een drukreservoir waarin water op 110°C wordt gehouden. Zodra je de kraan opent, ontsnapt de druk en krijg je direct kokend water. Dankzij goede isolatie is het energieverbruik laag. De bediening is kindveilig en de straal is verneveld om brandwonden te voorkomen. Met extra opties zoals de COMBI-boiler of de CUBE-unit kun je het systeem uitbreiden voor warm, gekoeld en bruisend water. Je hebt dus veel mogelijkheden; laat je daarom goed voorlichten in de winkel waar je een Quooker wilt kopen.